Triangulatie

Triangulatie is een methode die vaak wordt gebruikt in onderzoek om de betrouwbaarheid en validiteit van de bevindingen te vergroten door verschillende onderzoeksmethoden, dataverzamelingsinstrumenten, bronnen of onderzoekers te combineren. Het doel van triangulatie is om een meer alomvattend en genuanceerd begrip van het onderzochte fenomeen te verkrijgen door middel van het combineren van diverse perspectieven en benaderingen.

Er zijn verschillende vormen van triangulatie, waaronder:

• 1. Methodologische triangulatie: Hierbij worden verschillende onderzoeksmethoden gebruikt om dezelfde vraag of fenomeen te onderzoeken. Bijvoorbeeld, naast interviews kunnen ook observaties en enquêtes worden gebruikt om een completer beeld te verkrijgen.
• 2. Data-triangulatie: Dit houdt in dat verschillende soorten data worden verzameld om een fenomeen te bestuderen. Bijvoorbeeld, naast kwalitatieve data zoals interviews, kunnen ook kwantitatieve data zoals enquêtes worden verzameld.
• 3. Onderzoekerstriangulatie: Dit houdt in dat meerdere onderzoekers/experts bij het onderzoek betrokken zijn om subjectieve beoordelingen en interpretaties te valideren en de betrouwbaarheid van de bevindingen te vergroten.
• 4. Theoretische triangulatie: Hierbij worden verschillende theoretische perspectieven gebruikt om een fenomeen te onderzoeken, dit valt onder meta analyse. Door verschillende theoretische kaders te combineren, kan een dieper begrip worden verkregen van het onderzochte fenomeen.

Door triangulatie toe te passen, kunnen onderzoekers de validiteit en betrouwbaarheid van hun bevindingen vergroten, omdat verschillende benaderingen elkaar aanvullen en eventuele vertekeningen of beperkingen in één benadering kunnen compenseren. Dit draagt bij aan een meer solide basis voor conclusies en aanbevelingen in het onderzoek.

Triangulatie is echter niet de enige methode die zorgt voor bevestiging van je bewijs en resultaten. Je kunt ook gebruikmaken van een bevestigbaarheidsaudit (audittrail) of reflexiviteit.

• Bevestigbaarheidsaudit (Audittrail): Een audittrail is een gedetailleerde procesbeschrijving van de methodologische stappen die zijn genomen tijdens het onderzoek. Het omvat een omschrijving van alle handelingen, inclusief het verzamelen, opschonen en synthetiseren van ruwe data, procesaantekeningen, een reflectieverslag, teamrolverdeling, respondentenkeuze en tussentijdse aantekeningen. Het doel is om de aannames en perspectieven achter de analyse duidelijk te maken (Malterud, 2001).
  • Soms worden er ook onderzoeksaudit ingezet om betrouwbaarheid vast te stellen. Dit houdt in dat een externe partij het onderzoeksproces en de gegevensanalyse beoordeelt om te verzekeren dat de bevindingen consistent zijn en reproduceerbaar zijn. Een dergelijke externe audit bevordert de nauwkeurigheid en validiteit van het onderzoek door tussentijdse resultaten en het proces kritisch te beoordelen, wat kan leiden tot aanpassingen in de onderzoeksopzet en extra dataverzameling voor sterkere resultaten en een duidelijkere rapportage
• Reflexiviteit: Reflexiviteit is een proces waarbij de onderzoeker bewust nadenkt over zijn of haar rol, achtergrond en mogelijke invloed op het onderzoek, om eventuele vooroordelen te identificeren en te minimaliseren. Dit houdt in dat de onderzoeker kritisch reflecteert op zijn of haar eigen positie, ervaringen en overtuigingen die mogelijk van invloed kunnen zijn op de interpretatie van de gegevens en de conclusies die worden getrokken. Door middel van reflexiviteit kan de onderzoeker een dieper begrip ontwikkelen van de eigen positie en eventuele beperkingen die hiermee gepaard gaan, waardoor de objectiviteit en geloofwaardigheid van het onderzoek worden vergroot. Dit proces kan bijvoorbeeld worden toegepast door regelmatig dagboeknotities bij te houden waarin de onderzoeker reflecteert op de eigen ervaringen, emoties en vooronderstellingen tijdens het onderzoeksproces.